HACI SALİH EFENDİ

Kendi İfadesiyle Hal Tercümesi:

Ben Trabzon ili, Of kazası, Ogene köyü, Şadoz kabilesinden Salih meşğuf 1171 senesinde doğdum. Pederim doğumumu müteakip Hac yolculuğuna çıktı ve bir daha geri dönmedi. Şam ve Medine arasında vefat ettiği rivayet edilir. Ben yetim kaldım, annem beni büyüttü, her ikisine Mevla rahmet eylesin.

10 yaşıma geldiğimde annem beni sıbyan hocasına okumak üzere getirdi. Hocamız Salih efendiden 1 sene içinde Kur’an-ı Kerimi hatmettim elhamdülillah. Sonra Arapça medrese tahsiline başladım. Emsile, Bina, Maksud ve daha bazı kitapları okudum. Yaşım 19’a doğru ilerlerken nefsani ve şehvani arzularla beraber şeytan bana galip geldi, yoksulluk da bir taraftan belimi büktü. Aklıma Erzurum’a gitme fikri geldi. Annemden izin istedim, lakin annem razı olmadı, bana izin vermedi. Ben gitmeyi aklıma koymuştum, bir gün annemden gizli azıksız, parasız, pulsuz, arkadaşsız, yaya olarak Allah’a tevekkül ederek Erzurum’a gitmek üzere yola çıktım.

Erzurum’a gittiğimde orada müderrislerden İsmail Efendi Bini Ömer Efendi isminde bir zatın derslerine katıldım. Ondan da Emsile, Bina, Maksut, İzzi, Avamil, Terkip, Şerhi, Enmüzec gibi kitapları 1 sene içinde okudum, bu arada hoca ile aramızda bir tatsızlık çıktı ve onun derslerini bırakarak İspirli Fazıl muhterem bir zat olan Abdullah Efendi isminde bir hoca efendinin derslerine katıldım. Ondan da Avamili Cedid ve Zeyni zade terkibini bir sene içinde okudum, yine ahmaklığım tuttu  onun da derslerini bıraktım. Hemşehrimiz olan Ogeneli Mustafa ismindeki zatın derslerine devam etmeğe başladım. Ondan da Kavaid, Merah İzhar kitaplarını okudum.Yine sehlukluğum tutu onun da dersini bırakıp vatan ve memleket hasretiyle tekrar Ogene’ye döndüm, eski hocam olan fazılı muhterem Abdullah Efendinin derslerine devam ettim. Ondan da Fevaidi Ziyaiye Siraciye Mantıkdan İsağuci Hisami Kafi Adapdan Kazii-azud, mantıkdan Fenari Kavli Ahmet Museviye yine mantıkdan Şemsiye, Karadavud Adapdan Velediye Fıkıhtan Multeka damad, tefsirden Kazızade ayrıca Maani Beyan Bedii dersleriyle Fıkıhtan Dürer, Akaidden Celal ve Şerhi Akaid Tevzih, Telvih Muhtesarmuntehi şerhi çığmeni Kazmir Lari ile beraber şerhi eflak istiare, vez’iye ve Farisiden Şahidi Aruziye Pendi Attar kitaplarını okudum.

Bu arada yine Feyzullah Efendi isminde bir hoca efendiden de usuli Hadis, Ömer Efendi isminde bir zattan ispati vücut isminde bir kitap okudum, yine Abdullah Hoca Efendi’den Rısalei Istırap Rub’i mükenterat ve daha başka risaleler ile tefsir de okuyarak Feyzullah efendiden icazetnamemi aldım.

Kaynak:Çaykara’nın Manevi ve Kültürel Değerleri Sempozyumu-1

(Çaykara Müftülüğü-Araştırmacı İsmail Hakkı Bakkaloğlu. Milli EğitimBakanlığı Emekli Müsteşarı