Halk Hekimliği (Kocakarı İlaçları)

Halk Hekimliği (Kocakarı İlaçları):

Çaykara’da halk hekimliği ve kocakarı ilaçlarına rağbet çoktur. Bu ilaçlar genellilikle bitkilerden, otlardan, ağaç ve meyvelerden yararlanılarak hazırlanır.

Çocukluğumuzda anamızdan, ninelerimizden ve yaşlı nanaka dediğimiz kocakarılardan gördüklerimizden ve duyduklarımızdan aklımıza gelenleri sıralayalım:

1-Taze kızılağaç yaprakları toplanır, başa sarılır, üzeri kapatılarak bir müddet böylece yatılır. Cuharlanma tabir olunan hava cereyanından vücutta meydana gelen ateş ve kırgınlığı alırmış.

2-Bel ağrılarında bel çekilir. Eskiden ünlü bel çekiciler vardı.

3-Bel ağrısında, ağrıyan bölgeye karasakız ateşte iyice ısıtılıp sarılınca bel ağrısını alırmış.

4-Kırık ve çıkıklarda yumurta akı, buğday unu vs. Su ile hamur yapılıp kırılan yere sarılırmış. Yöremizde kırık-çıkık işlerinde bu işe özel yöntemleri olan ünlü kırık-çıkıkçı halk hekimlerimiz vardı.

5-Vücudun herhangi bir yerinde zorlanmadan do6ğan müthiş ağrılar olduğu zaman su kaynatılır zorlanan kısım (el, ayak, parmak, bilek, kol gibi) vücudun dayanabileceği ısıdaki suyun bulunduğu kabın içinde iyice ovalanır, zeytinyağı da katılarak ovma işlemi yapılır ve istirahat edilirse ağrıyı azaltır, zorlamayı giderir.

6-Bıçak, orak veya tırpanla el veya ayakta bir yer kesilirse kanı durdurmak için sinir otu ezilir kanayan yaraya bastırılır.

7-Bilumum karın ağrıları için, ağrının niteliğine ve nevine göre şerbet (sıcak veya soğuk) birebirdir. Eğer bu şerbet baldan olursa tabii daha şifalıdır.

8-Vücutta, ya da el ve ayakta çıkan çıbanları iyi etmek için mısır unu ile az yağlı kuymak yapılıp sıcak sıcak çıbanın üzerine sarılır.

9-Yaya olarak uzun bir yoldan gelince ayaklardaki hamlığı ve yorgunluğu gidermek için ısısı yüksek su kovaya doldurulur; ayaklar bu suya sokulup bekletilir. Suya tuz karıştırılırsa daha etkili olur.

10-Vücuttaki kirli kanı temizlemek, bacaklardaki, dizlerdeki ağrıları gidermek için, eskiden kocakarılar şişe ve kavanozlarda sülük beslerler ve mevsimlerin belli zamanlarında bu sülüklerden ağrıyan yerlere takarlardı.

11-Nazar için köz üzerine mısır unu serpilerek bir örtü altında nazarlanan tütsülenirse nazar dağılır.

12-Uyuz için “çumahtaç” ve “soğanbaşı” gibi isimler taşıyan ilaçlar uyuzluya uygulanırdı.

Çaykara ve Folkloru –Altay Yiğit Sayfa: 63-65

Kaynak:Çaykara Müftülüğü ve Çaykara Gazetesinin ortaklaşa düzenledikleri Çaykara’nın Manevi ve Kültürel Değerleri Sempozyumu-1

(Araştırmacı yazar Ahmet Cemal NİYAZOĞLU)

^{www.caykaragazetesi.com}